19 Tips om Schildklierproblemen Tegen te Gaan

Heb je problemen met de schildklier?

Het kan zijn dat je schildklier te traag werkt (hypothyreoïdie) of juist te snel (hyperthyreoïdie). In dit artikel zullen we  mogelijke achterliggende oorzaken bespreken.

Daarnaast bieden we je 19 mogelijke manieren om je schildklierfunctie te verbeteren.

Wat is de schildklier?

De schildklier is een belangrijk orgaan omdat het hormonen produceert (schildklierhormonen T3 en T4) die verschillende vitale functies vervullen in ons lichaam.

Deze hormonen hebben een directe invloed op de volgende aspecten van je fysieke en mentale gesteldheid:

• Hartslag
• Bloeddruk
• Groei
• Energiepeil
• Vetverbranding
• Humeur

De schildklier bevindt zich in de hals.

Deze hormonen hebben invloed op deze dingen omdat ze functioneren als een soort gaspedaal van jouw stofwisseling. Het hele mechanisme dat de productie van schildklierhormonen bepaalt is een samenspel tussen verschillende hormonen uit de hersenen (vanuit de hypothalamus en hypofyse), schildklier, lever en zelfs het darmstelsel.

De hypothalamus en de hypofyse zijn endocriene klieren die een rol spelen bij de productie van hormonen. Endocrien betekent dat ze hormonen afscheiden.

Deze klieren liggen in de diepste kern van onze hersenen en ze zijn betrokken bij onze oudste overlevingsmechanismen zoals de ademhaling en vluchtreacties in het geval van gevaar.

Wanneer deze klieren dus de aanleiding hebben om te denken dat het lichaam behoed dient te worden tegen een bepaalde stressfactor, dan zal zullen zij maatregelen nemen.

Deze stressfactoren kunnen onder anderen zijn:

• Snel schommelende bloedsuikerspiegel
• Een calorietekort
• Een tekort aan micronutriënten
• Chronische stress/vermoeidheid

In elk van deze gevallen geeft je lichaam een reactie door bepaalde stresshormonen aan te maken zoals noradrenaline of cortisol.

Zoals gezegd hangt de werking van je schildklier nauw samen met de aanwezigheid van bepaalde hormonen. De lever, bijnieren en eierstokken spelen hierin een belangrijke rol.

Denk aan Je Lever om Schildklierproblemen tegen te gaan

De lever is de verwerkingsfabriek van jouw lichaam waar koolhydraten, eiwitten, vetten, vitaminen en mineralen worden afgebroken en opgeslagen.

De lever verwerkt de grondstoffen uit voeding en zet ze om in bruikbare stoffen zodat jouw lichaam kan functioneren. Tot het takenpakket van jouw lever behoren:

• Productie van gal
• Uitscheiding van o.a. cholesterol, hormonen en medicijnen gebeurt via de lever. De lever zorgt dus dat deze stoffen hun weg uit het bloed en het lichaam vinden.
• Metabolisme van vetten, eiwitten en koolhydraten
• Het activeert enzymen die bijdragen aan de stofwisseling
• Opslag van glycogeen, vitaminen en mineralen
• Productie van plasma-eiwitten (zoals lipoproteinen, die belangrijk zijn voor cholesteroltransport in het bloed)
• Detoxificatie (ontgifting) van het bloed

Belangrijk voor de werking van de schildklier is dat tot het omvangrijke takenpakket van de lever ook de conversie van T4 naar actief T3-schildklierhormoon. Conversie betekent hier dat de lever een deeltje van het mineraal jodium weghaalt bij inactief schildklierhormoon om het actief te maken.

Om verschillende redenen kan deze conversie worden verstoord.

Je kunt je lever op verschillende manieren helpen om de conversie van T4 naar actieve T-3 te ondersteunen:

• • • Daarnaast kan een tekort aan vitamine D3 ook de schildklierfunctie hinderen. Daarom kan het raadzaam zijn om het als supplement te gebruiken als je duidelijke klachten ervaart van een traagwerkende schildklier.
    • Ook het gebruik van ossengalextract (oxbile) kan helpen. Vetten zijn namelijk nodig om de conversie van T4 naar T3 mogelijk te maken. Het stimuleren van galproductie is een manier om meer vetten beschikbaar te maken voor deze conversi
    • Magnesium, zink en selenium zijn mineralen die een belangrijke rol spelen bij de productie en activatie van schildklierhormonen

De bijnieren, stress en het effect op de schildklier

Jouw schildklier vormt een tandem met je bijnieren. Het zijn kleine klieren die zich op nieren bevinden en ze produceren een scala aan verschillende hormonen.

Deze hormonen worden in twee gebieden van de bijnieren gevormd.

1. De buitenkant van de bijnier, ook wel bijnierschors genoemd, produceert hormonen zoals pregnenolone, cortisol, aldosteron en DHEA. Ook worden hier kleine hoeveelheden geslachtshormonen geproduceerd zoals testosteron, progesteron en oestrogeen.
2. De binnenkant van de bijnier, ook wel bijniermerg genoemd, produceert de hormonen adrenaline en noradrenaline.

Wat is dan de rol van stress bij de werking van de schildklier?

De oplettende lezer zal in bovenstaande opsommingen van bijnierhormonen het stresshormoon cortisol zien staan.  Zoals bekend kun je tijdens stressvolle periodes stelselmatig hoge cortisolwaarden hebben. Je bijnieren produceren constant stresshormonen en kunnen hierbij uitgeput raken.

Vandaar ook dat in zulke gevallen bijnieruitputting op de loer ligt. Tot de symptomen van bijnieruitputting behoren onder anderen:

• Vermoeidheid
• Moeite om in slaap te komen
• Moeite om uit bed te komen
• Hartige/zoete trek
• Onverklaarbaar gewichtsverlies
• Concentratieproblemen
• Motivatieproblemen

Je voelt natuurlijk al aankomen wat de ‘gouden tip’ is om cortisol te verlagen… Verminder je stress.

Maar als ‘stress verminderen’ zo makkelijk was dan zou iedereen als een Boeddhistische zenmonnik door het leven gaan. Maar dat is natuurlijk niet zo. Toch kun je wel concrete stappen ondernemen om je cortisolwaarden te verlagen. Denk hierbij aan:

• Krijg genoeg goede slaap (voor meer slaaptips, raadpleeg ons Beter Slapen artikel met 9 effectieve slaaptips)
• Ga sporten, maar niet te intensief (te intensieve sportsessies stimuleren juist cortisol)
• Meditatie
• Ademhalingsoefeningen
• Minder koffie of andere cafeïnehoudende dranken drinken

Ook zijn er voedingsmiddelen die cortisol kunnen verlagen:

• • Omega-3-vetzuren. Onderzoek heeft aangetoond dat krill/visolie cortisolwaarden kunnen verlagen (1)(2)(3)

• • Ashwaganda. Dit Ayurvedische kruid heeft in onderzoek aangetoond dat het cortisol in chronische gestresste mensen kan verlagen tot wel 30% (4)(5)

• • Ginkgo biloba. Mensen nemen dit supplement voor een beter geheugen, maar het is vooral effectief als een cortisolverlager (6).
  • L-Theanine. Dit is een aminozuur dat voorkomt in verschillende theesoorten. Je kunt het als supplement nemen om je reactie op cortisol te verlagen (7)

Progesteron

Het gevolg van bijnieruitputting is dat het lichaam minder progesteron beschikbaar heeft. Stresshormonen zoals cortisol worden namelijk gemaakt uit progesteron.

En progesteron is een hormoon dat de werking van de schildklier stimuleert (8).

Mitchel geeft in het filmpje al aan dat onder invloed van deze hormonen auto-immuunziekten kunnen ontstaan waarbij het eigen immuunsysteem de schildklier aanvalt. De meest voorkomende auto-immuunziekten met betrekking tot de schildklier zijn de Ziekte van Graves en de Ziekte van Hashimoto.

Ziekte van Graves

Bij deze ziekte gaat de schildklier teveel hormonen aanmaken. Dit wordt ook wel hyperthyreoïdie genoemd.

Normaliter wordt de schildklier gereguleerd met behulp van TSH (thryroid stimulating hormone). Bij Graves wordt dit hormoon echter overruled door een antistof. Deze antistoffen luisteren naar de naam ‘thyreoid stimulerende immuunglobines’. De naam zegt het al, ze stimuleren de schildklier.

Wat de exacte aanleiding is voor het ontstaan van deze antistoffen is nog niet duidelijk. Wel lijkt het erop dat (chronische) stress kan bijdragen aan het verergeren van de symptomen van Ziekte van Graves. Ook kunnen bij zulke schildklierproblemen mogelijke erfelijke factoren meespelen.

Hoe kun je de dergelijke schildklierproblemen herkennen?

De website van het Universitair Medisch Centrum Utrecht noemt de volgende verschijnselen als symptomen van de Ziekte van Graves (9):

• hartkloppingen of versnelde polsslag
• gewichtsverlies
• vermoeidheid
• last van warmte
• overmatig transpireren
• trillende handen en vingers
• zenuwachtigheid en gejaagdheid
• ontregelde menstruatiecyclus
• diarree
• snelle geïrriteerdheid, angst of andere psychische klachten

Daarnaast kan een typisch kenmerk zijn dat er zich een oogaandoening ontwikkelt, waarbij er een ontstekingsreactie optreedt in het vet en de spieren van de oogkas.

Ziekte van Hashimoto

Waar bij de Ziekte van Graves de schildklier juist wordt gestimuleerd door antistoffen, is dit bij de Ziekte van Hashimoto juist omgekeerd.

Bij deze aandoening valt het eigen afweersysteem de schildklier aan, waarbij de schildklier geleidelijk aan langzamer gaat werken. Dit proces kan vrij langzaam verlopen. De klachten kunnen dus pas in een relatief laat stadium van de ziekte ontstaan.

De website van het Universitair Medisch Centrum Utrecht noemt de volgende verschijnselen als symptomen van de Ziekte van Hashimoto (10):

• vermoeidheid
• kouwelijkheid
• traagheid in denken en handelen
• haaruitval
• krakende stem
• gewichtstoename
• concentratiestoornissen
• stemmingsstoornissen
• trage stoelgang
• stijve, pijnlijke spieren en gewrichten
• spierzwakte
• stoornissen in de menstruatiecyclus

Hashimoto en Graves bestrijden met Thyrotrophin PMG

Om de klachten van Graves of Hashimoto te bestrijden kun je een schildklierextract nemen dat gemaakt is runderschildklier. Het gestandaardiseerde extract luistert naar de naam thyrotrophin PMG.

Dit supplement werkt als een soort afleiding of valstrik voor de antilichamen die je jouw schildklier aanvallen bij Graves of Hashimoto. Ze lokken de antistoffen als het ware naar de maag toe, waardoor het effect op de schildklier van deze antistoffen verminderd kan worden.

Eierstokken en Oestrogeendominantie

In het filmpje haalt Mitchel aan dat overactieve eierstokken kunnen zorgen voor een oestrogeendominantie.

Een oestrogeendominantie betekent dat de verhouding tussen oestrogeen en progesteron niet in balans is. Progesteron is antagonist van oestrogeen. Dit is een duur woord om aan te geven dat progesteron de tegenhanger van oestrogeen is.

Eerder in dit artikel werd aangestipt dat progesteron een hormoon is dat de schildklier stimuleert. Het zal je niet verbazen dat oestrogeen dus een tegenovergesteld effect heeft.

Overmatig oestrogeen zorgt ervoor dat de lever meer thyroxin-bindende globulinen (TBG) produceert. Dit zijn transportdeeltjes die ervoor zorgen dat schildklierhormonen inactief blijven.

Met andere woorden: overmatig oestrogeen zorgt ervoor dat er minder actief schildklier hormoon beschikbaar is  voor het lichaam.

Verschillende onderzoeken tonen aan dat hoge oestrogeenwaarden in verband staan met een tragere schildklierwerking. Het is dan ook niet verrassend dat uit onderzoek is gebleken dat onder vrouwen met Polycysteus Ovarium Syndroom (PCOS) vaker de Ziekte van Hashimoto voorkomt (11).

De balans tussen Oestrogeen en Progesteron bij een trage schildklier

Champignons en paddenstoelen

Verschillende soorten paddenstoelen kunnen als oestrogeenremmers werken.

Dit komt omdat ze, bij consumptie, de aanmaak van een enzym genaamd aromatase tegengaan. Aromatase draagt bij aan de productie van oestrogeen.

Magnesium

Onderzoek heeft uitgewezen dat maar liefst 25 tot 30% van vrouwen kampt met een magnesiumtekort (4)

Magnesium speelt een belangrijke rol bij de aanmaak van schildklierstimulerende hormonen (TSH) in de hypofyse. De hypofyse is een kleine hormoonklier in je hersenen ter grootte van een erwt.

Ook worden in hypofyse  andere belangrijke hormonen voor de eierstokken, zoals follikelstimulerend hormoon en luteïniserend hormoon, aangemaakt. Deze hormonen hebben een directe invloed op de oestrogeen- en progesteronspiegel.

Magnesium speelt dus een cruciale rol bij het bewaken van de balans tussen oestrogeen en progesteron.

Voedingsmiddelen die je kunt nemen om aan meer magnesium te komen zijn bijvoorbeeld:

• Extra pure chocolade (cacao is rijk aan magnesium)
• Avocado
• Noten (amandelen, paranoten)
• Vette vis (zalm)
• Groene bladgroenten

Of je kan een goed magnesium supplement gebruiken zoals de Magnesium Boost van Foodie.

Vitamine B6

Vitamine B6 speelt een rol bij het reguleren van hormonen in het lichaam. Onderzoek heeft aangetoond dat het verhogen van de dagelijkse vitamine B6-inname met 200 tot 800 milligram per dag oestrogeen laat dalen en progesteron laat stijgen. Zulke hogere doseringen B6 kun je verkrijgen middels een supplement.

Voedingsmiddelen die je kunt nemen om aan meer vitamine B6 te komen zijn bijvoorbeeld:

• Zalm
• Rundvlees
• Kip
• Zonnebloempitten
• Walnoten
• Edelgistvlokken

Zink 

Onderzoek onder de Amerikaanse bevolking heeft aangetoond dat maar liefst 75% van de Amerikanen kampt met een zinktekort. Net zoals magnesium helpt zink bij het reguleren van de hormoonproductie in de hypofyse. Daarmee heeft het ook invloed op de productie van oestrogeen en progesteron in de eierstokken.

Voedingsmiddelen die je kunt nemen om aan meer zink te komen zijn bijvoorbeeld:

• Oesters
• Rundvlees
• Garnalen
• Krab
• Mosselen
• Champignons
• Hennepzaad
• Pompoenpitten
• Cashewnoten
• Pure chocolade (minimaal 70% cacao)

Tot Slot

In dit artikel hebben we besproken wat je kunt doen om de werking van je schildklier te verbeteren.

De samenwerking tussen verschillende organen en klieren in jouw lichaam zijn hierbij aan bod gekomen. De hypofyse, de lever, de schildklier, eierstokken, bijnieren. Het is een complex samenspel waarbij hormonen zoals oestrogeen en progesteron een sleutelrol vervullen.

Krijgt oestrogeen de overhand en heb je een structureel tekort aan progesteron (vanwege stress, of een slechte hormoonregulatie) dan kan het helpen om maatregelen te nemen in de vorm van gerichte supplementen en voeding.

In dit artikel hebben we verschillende manieren besproken om de aanmaak van actieve schildklierhormonen te stimuleren. We zetten ze nog eens op een rijtje voor je:

• Meer magnesium binnenkrijgen
• Meer zink binnenkrijgen
• Ossengalextract (oxbile) nemen
• Stress verminderen (beter slapen, meditatie,
• Inname vitamine B6 verhogen
• Thrytrophin PMG als supplement nemen

Mocht je medicatie nemen voor een schildklieraandoening, raadpleeg dan altijd eerst jouw behandeld specalist alvorens bepaalde supplementen te nemen.

Heb jij ervaring met schildklierproblemen? Op welke manier heb jij jouw lifestyle aangepast om deze problemen te bestrijden? Zijn er nog effectieve tips die volgens jou absoluut niet mogen ontbreken? We horen het graag van je in een reactie onder dit artikel!