Het menselijk lichaam heeft diverse vitaminen en mineralen nodig om als een geoliede machine te kunnen functioneren. Tot de essentiële voedingstoffen (dit zijn stoffen die je lichaam niet zelf kan aanmaken) behoren ook de B-vitaminen.
Dit zijn:
- Vitamine B1 (thiamine)
- Vitamine B2 (riboflavine)
- Vitamine B3 (niacine)
- Vitamine B5 (pantotheenzuur)
- Vitamine B6 (pyridoxine)
- Vitamine B9/B11 (foliumzuur)
- Vitamine B12 (cobalamine)
Vitamine B8 (biotine) en Vitamine B4 (choline) kunnen in het lichaam in beperkte mate worden aangemaakt, maar kunnen in principe ook als essentieel worden gezien.
In dit artikel wil ik het met je gaan hebben vitamine B1 (thiamine). In dit artikel gebruik ik beide benamingen van deze vitamine, die een belangrijke rol speelt bij het metabolisme.
Thiamine heeft een gunstige invloed op verschillende stelsels in in het lichaam. Hiertoe behoren o.a. het spijsverterings-, cardiovasculair en zenuwstelsel. Daarnaast stimuleert vitamine B1 de hersenen en de psycho-emotionele toestand van.
Om deze reden wordt vitamine B1 ook wel de “verzekering van de geest” of de genoemd. Het zorgt ervoor dat je hersenen goed functioneren. (1)
Omdat vitamine B1 zo veelzijdig is, brengt het diverse gezondheidsvoordelen met zich mee. Laten we deze eens gaan bekijken.
Zorgt voor een gezond metabolisme
Het lichaam heeft vitamine B1 nodig om ATP te maken, het belangrijkste energiedragende molecuul van het lichaam. Het helpt bij het omzetten van koolhydraten in glucose, terwijl het ook bijdraagt aan het afbreken van eiwitten en vetten.
Ondersteunt het immuunsysteem
Vitamine B1 wordt ook wel de “anti-stress viamine” genoemd, omdat het bijdraagt aan een sterk immuunsysteem en het tevens de stressbestendigheid van het lichaam in moeilijke situaties verbetert.
Het draagt bij aan de regulatie van diverse eiwitten en enzymen die belangrijk zijn voor het functioneren van het immuunsysteem (2).
Heeft krachtige anti-aging eigenschappen
Vitamine B1 werkt ook als een krachtige antioxidant, welke helpt te beschermen tegen de typische verschijnselen van veroudering zoals rimpels en of vlekjes op de huid. Tevens is thiamine belangrijk voor huid, haar en nagels.
Beschermt de hersenen
Thiamine speelt een rol bij de ontwikkeling van de myelineschede, de beschermende laag die om zenuwen heen zit om hen te beschermen tegen schade. Thiamine is ook bekend om de geheugen- en concentratieverbeterende werking. (3)
Dankzij de ondersteuning van het geheugen en het zenuwstelsel wordt vitamine B1 ook wel de “moraalvitamine” genoemd. (4)
Is goed voor de cardiovasculaire gezondheid
Ons volledige cardiovasculaire stelsel vertrouw op thiamine om effecient te functioneren and gezonde te blijven. Thiamine is onderdeel van de neurotransmitter acetylcholine, welke wordt gebruikt om signalen te versturen tussen zenuwen en spieren. Daarnaast zorgt het voor een goede hartfunctie.
Een tekort aan vitamine B1 kan leiden tot een onregelmatige hartslag. (5)
Ondersteunt de gezondheid van de ogen
Vaak gaan we pas aan de gezondheid van onze ogen denken als ons gezichtsvermogen achteruit blijkt te gaan. Onderzoek heeft laten zien dat vitamine B1 bij lijkt te dragen aan de gezondheid van de ogen.
Zo zijn er oogaandoeningen zoals glaucoom en staar, waar thiamine een preventieve rol lijkt te spelen. Bij deze aandoeningen is er een. verlies van signaaloverdracht aan zenuwen en spieren tussen hersenen en ogen. (6)(7)
Vitamine B1 stimuleert de signaaloverdracht tussen zenuwen en spieren.
Zorgt voor een betere concentratie, leervermogen en geheugen
Uit diverse onderzoeken is gebleken dat een tekort aan vitamine B1-tekort samenhangt met neurologische problemen, waaronder ook neurodegeneratieve aandoeningen zoals dementie en Alzheimer (8).
Zo is bij Alzheimerpatiënten gebleken dat er bepaalde enzymen in de hersenen afhankelijk zijn van thiamine voor hun werking. Deze enzymen zijn o.a. verantwoordelijke voor het metabolisme van glucose in de hersenen. Een tekort aan thiamine betekent dus ook dat het glucosemetabolismme niet optimaal verloopt.
Een niet goed functionerend breinmetabolisme kan gevolgen hebben voor het concentratievermogen en dus ook voor het geheugen.
Goed voor het humeur
Een tekort aan vitamine B1 kan er voor zorgen dat je je futloos voelt, omdat het betrokken is bij de productie van ATP. De lusteloosheid kan leiden tot minder energiek humeur.
Bij een onderzoek onder Chinese ouderen bleek dat een verlaagde hoeveelheid vitamine B1 in het lichaam samenhing met depressie (9)
Er zijn ook diverse dubbelblinde onderzoeken waaruit blijkt dat thiamine samenhangt met een verbeterd humeur (10)
Stimuleert de spijsvertering
Thiamine is betrokken bij de afscheiding van zoutzuur in de maag. Dit is uiteraard heel belangrijk voor de spijsvertering. (11)
Wat zijn de signalen van een vitamine B1 tekort?
- Darmproblemen, zoals diarree
- Zwakke spieren
- Geheugenverlies
- Gewichtsverlies
- Slechte eetlus
- Zenuwontstekingen (neuritis)
- Mood changes, such as irritability, apathy or depression
- Cardiovascular effects, such as an enlargement of the heart
Welke voedingsmiddelen zijn rijk aan vitamine B1?
Gezonde voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine B1 zijn o.a.:
- Rundvlees
- Kip
- Noten/zaden
- Orgaanvlees
- Forel
- Zeewier
- Macadamia’s
- Asperges
- Spruiten
In dit artikel heb je kunnen lezen over de rol die thiamine speelt bij het voorkomen van neurodegeneratieve aandoeningen zoals Alzheimer. Het doet dit doordat het helpt om het glucosemetabolisme in de hersenen te faciliteren.
Wil je meer weten over hoe je door middel van voeding je hersenen beter kunt laten functioneren? Lees dan mijn artikel op Keto.nl over het ketogeen dieet als mogelijke preventie van Alzheimer.
